ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Οι θέσεις του ΕΕΤΕ για το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
Το ΕΕΤΕ σήμερα μέσα
σε δύσκολες συνθήκες, διοργανώνει δράσεις και προωθεί σύνθετο και σε βάθος
εικαστικό έργο, ειδικότερα:
1.
Έκθεση «Αντίσταση τώρα» , έκθεση που παρουσιάζει έργο 176 σύγχρονων εικαστικών
καλλιτεχνών
2.
Έκθεση
«Εικαστικές Τέχνες και Αντίσταση-1936-1949, φυλακές και εξορίες ως το 1967»,
έκθεση καλλιτεχνών που έζησαν τα γεγονότα
3.
Εργαστήριο
Ιστορίας Τέχνης «Εικαστικές Τέχνες και Αντίσταση» ( 8.500 έργα εικαστικών
ψηφιοποιημένα)
4.
Ψηφιοποιεί
το αρχείο του ΕΕΤΕ δίνοντας το στην δημοσιότητα και προσβασιμότητα σε όλους
5.
Παρεμβαίνει
στα ζητήματα κοινωνικής λειτουργίας και
ανάπτυξης της Τέχνης
Το τελευταίο
διάστημα στο χώρο του πολιτισμού:
-
Έχουμε
καταγγελίες στον τύπο, παραίτηση του πρύτανη στην ΑΣΚΤ, αντίστοιχα φαινόμενα,
σε άλλα Νομικά Πρόσωπα του ΥΠΠΟΑ και
τελευταία έχουμε την άνευ προηγουμένου
δημοσιότητα για το ΕΜΣΤ με εμπλοκή στο
Πρόσωπο της κ. Καφέτση και τις καταγγελίες του ΔΣ στο πρόσωπό της.
-
To
EETE εκπροσωπείται από το 2000 στο ΔΣ του ΕΜΣΤ, όταν άρχισε να λειτουργεί το
Μουσείο και έχει κατ επανάληψη κάνει δημόσια καταγγελίες σε σχέση με τα
τεκταινόμενα σε αυτό, για παρατυπίες,
αυθαιρεσίες και παράκαμψη του ΔΣ από τη
Διευθύντρια.
Το ΔΣ του ΕΕΤΕ,
παρεμβαίνοντας στη συζήτηση για το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, θέλει να θέσει
0ρισμένα ζητήματα αρχών...
Αυτό που βλέπουμε
και θα δούμε, είτε είναι η κ. Καφέτση, είτε κάποιος άλλος Διευθυντής του
Μουσείου, με την Πολιτική της ΕΕ και των Κυβερνήσεων στον Πολιτισμό και τις
Τέχνες, θα είναι ένα Μουσείο αναπαραγωγή του Χρηματιστηρίου της Τέχνης και των
επενδυτών, μια ακόμα μεγάλη αίθουσα εκθέσεων, μακριά και έξω από αυτό που
χρειάζεται η κοινωνία.
-
Η
όλη συζήτηση και ο «καυγάς» που έχει ξεσπάσει στην ουσία αποκαλύπτουν ότι πίσω
κρύβονται συμφέρονται με επενδυτικά σχέδια στο χώρο του πολιτισμού και κατ’
επέκταση στο ΕΜΣΤ, με αντικειμενικό στόχο να υπάρξει εμπορική δραστηριότητα με
σκοπό το κέρδος όσων επενδύουν στην Τέχνη μέσα και έξω από τη χώρα. Για αυτό
και παρεμβαίνουν σε όλα τα επίπεδα του
ΕΜΣΤ: Κτίριο, αναθέσεις έργων, μελέτες, Διοίκηση, διεύθυνση, διαχείριση, αγορές
έργων, εκθέσεις, ανταλλαγές έργων και
εκθέσεων, πωλητήρια. Για να προωθήσουν
τον «πολιτισμό των επενδύσεων» -που από τη δεκαετία του 1990 έχει διατυπωθεί ως
κυβερνητική πρόθεση –δημιουργώντας έναν άξονα επιχειρηματικής
δραστηριότητας που θα συνδέει την Ελλάδα
με τα μεγάλα μητροπολιτικά κέντρα- Για αυτό το λόγο προστατεύουν και δίνουν
βάρος στο ρόλο της Διευθύντριας...
Αποδεικνύεται
το πόσο δίκιο είχε ο φορέας μας που όταν ψηφιζόταν ο νόμος του ΕΜΣΤ και
είχαμε εκφράσει τη διαφωνία μας,
διαφωνία για τον προσανατολισμό και τη λειτουργία του Μουσείου, για τις
δικαιοδοσίες του όποιου Διευθυντή,
για το ότι τόσο το ΔΣ όσο και ο Διευθυντής διορίζονται «ελέω Υπουργού».. Εκφράσαμε τότε τη διαφωνία
μας για το ότι δεν υπάρχει θεσμική
εκπροσώπιση στο ΔΣ του ΕΜΣΤ –με εξαίρεση τον εκπρόσωπο του ΕΕΤΕ-. Αν θέλετε κατά βάθος προσχηματική είναι η
με νόμο εκπροσώπηση στο ΔΣ του ΕΜΣΤ, ενός εκπροσώπου του ΕΕΤΕ γιατί
αντικειμενικά είναι μειοψηφία ολόκληρος ο κλάδος μας. Αυτό έχει πολλή σημασία.
Η
κεντρική πολιτική των Κυβερνήσεων όσον αφορά στα νομικά πρόσωπα του ΥΠΠΟΑ, ήταν
και είναι πολιτική εμπορευματοποίησής τους και πρόσδεσής τους για τα καλά στα
ιδιωτικά μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα, αντιμετωπίζοντας
τον πολιτισμό ως ένα ακόμα χορό επενδύσεων. Οι παρεμβάσεις των ιδιωτικών
συμφερόντων αποτυπώνονται με χορηγίες προς το ΕΜΣΤ ( μια ματιά να ρίξετε στο site ΝΕΟΝ του κ. Δασκαλόπουλου και θα καταλάβετε αυτά που λέμε). Γνωρίζουμε ότι μερικοί συνάδελφοί μας
πιστεύουν ότι έτσι θα προωθηθεί η Τέχνη στην χώρα μας, ίσως, ακόμα να πιστεύουν
ότι θα προωθηθεί το έργο τους, η τέχνη τους. Κάθε παραλληλισμός κατά τη
συζήτηση, με τα πολύ μεγάλα Διεθνή Μουσεία είναι άτοπος. Εδώ, στο ΕΜΣΤ, δεν πρόκειται για ιδιωτικό
μουσείο, τύπου Moma, Guggenheim κλπ, εδώ πρόκειται για δημόσια περιουσία που
φτιάχτηκε με τα χρήματα και τον ιδρώτα
του ελληνικού λαού!
Έχει
και επίσημα διατυπωθεί ως πολιτικός
στόχος της πολιτικής ηγεσίας και για την πολιτιστική πολιτική το
τρίπτυχο: ανταγωνιστικότητα-
δημιουργικότητα-επιχειρηματικότητα. Και αυτά εκφράζονται στην πολιτική
αγορών και επιλογών του Μουσείου. Στα πλαίσια αυτά είναι εναρμοσμένη η κυβέρνηση με τις οδηγίες της ΕΕ για το πρόγραμμα « Πολιτισμός – δημιουργικότητα –
επιχειρηματικότητα 2014 – 2020». Ξεδιπλώνονται οι αντιθέσεις των
συμφερόντων και στο ΕΜΣΤ και εκφράζονται και σε προσωπικό επίπεδο.
Δημιουργεί
ερωτηματικά η δήλωση στις 2 Οκτώβρη της
Υφυπουργού κ. Γκερέκου ότι δεν κινδυνεύει ο ρόλος της Διευθύντριας κ. Καφέτση, λέγοντας ότι
πρόθεσή της είναι να δημιουργήσει δίπλα στη Διευθύντρια ένα μικρότερο και
ευέλικτο ΔΣ.. Αυτό αν γίνει, θα ενισχύσει την εσωστρέφεια της Διοίκησης του ΕΜΣΤ
απομακρύνοντάς το κι άλλο τόσο από τον κόσμο που πληρώνει, όσο κι από τους
καλλιτέχνες και από τις συλλογικές διαδικασίες.
-
Οι θέσεις του ΕΕΤΕ για το ΕΜΣΤ
-
Ένα
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης δεν είναι, ούτε μπορεί να είναι σαν τα άλλα που
ασχολούνται με περιόδους και συλλέγουν και μελετούν έργα αυτών των περιόδων.
Το
Σύγχρονο είναι η Τέχνη ΤΩΡΑ.
Σε αυτή την προσέγγιση δεν χωράει η ευκολία της κατάταξης
της Σύγχρονης Τέχνης σε περιόδους της εκάστοτε μόδας, όπως αυτή έχει
διαμορφωθεί από τις μεγάλες επενδύσεις.
Σε αυτό το ζήτημα, το Μουσείο της Σύγχρονης Τέχνης
δοκιμάζεται. Η θεωρία της Τέχνης οφείλει να γίνει επιστημονική.
Το ΕΜΣΤ οφείλει να είναι επιστημονικό ίδρυμα, προσβάσιμο
από το σύνολο των δημιουργών. Να είναι επιστημονικό εργαστήριο, όπου η σύγχρονη
δημιουργία, χωρίς αποκλεισμούς, συνδιαλέγεται ανοιχτά με την επιστήμη της
Αισθητικής.
Τα μέχρι τώρα μπλαζέ, υπεροπτικά ιδρύματα που
υποδεικνύουν (επιδεικνύοντάς τα) στους δημιουργούς “πετυχημένα μοντέλα” έχουν
ιστορικά χρεοκοπήσει στην συνείδηση των δημιουργών και των πολιτών ανά τον
κόσμο και πρέπει να λάβουν τέλος. Όπως έχουν χρεοκοπήσει και οι εκάστοτε
«Πάπες» που κατευθύνουν τις επενδύσεις στην Τέχνη.
Ένα Εθνικό Μουσείο είναι από τη φύση του συλλογικό δημιούργημα, δηλαδή
πληρώνεται από τους πολίτες και οφείλει να απευθύνεται σε αυτούς, μεταξύ των
οποίων βρίσκονται και οι δημιουργοί.
Η συλλογική διαχείριση του Μουσείου από θεσμούς που
επίσης χρηματοδοτούν οι πολίτες, είναι όρος λειτουργίας του, εάν δίνουμε στις
λέξεις “ευθύνη” και “διαφάνεια” το νόημα που έχουν.
Προτείνουμε:
1.
Το ΕΜΣΤ να είναι
επιστημονικό ίδρυμα για τη Σύγχρονη Τέχνη, ανοιχτό σε όλους τους δημιουργούς
και στο κοινό.
2.
Το Δ.Σ. να
αποτελείται από εκπροσώπους επιστημονικών και καλλιτεχνικών θεσμικών οργάνων
από το ευρύτερο πεδίο των Εικαστικών Τεχνών. Ο Πρόεδρος να εκλέγεται από το
Δ.Σ. και να προΐσταται όλων των υπηρεσιών του Μουσείου. Η θητεία του Δ.Σ. να
είναι τετραετής.
3.
Συγκρότηση
Συμβουλευτικής Επιτροπής αποτελούμενης από εκπροσώπους επιστημονικών και
καλλιτεχνικών θεσμικών οργάνων από το ευρύτερο πεδίο των Εικαστικών Τεχνών.
Δικαίωμα συμμετοχής σε αυτή την Επιτροπή να έχουν και εκπρόσωποι αντίστοιχων
διεθνών ιδρυμάτων. Η Συμβουλευτική Επιτροπή επεξεργάζεται, εισηγείται και
εποπτεύει, κατόπιν έγκρισης από το Δ.Σ. την υλοποίηση της πολιτιστικής
πολιτικής (προγράμματα, εκθέσεις, συνέδρια κ.λπ.). Η Συμβουλευτική Επιτροπή
προτείνει τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή, ο οποίος προεδρεύει της Επιτροπής και
συμμετέχει στο Δ.Σ. χωρίς ψήφο. Η θητεία του Καλλιτεχνικού Διευθυντή μπορεί να
ανανεωθεί μόνο για μία φορά. Η θητεία της Συμβουλευτικής Επιτροπής είναι
τετραετής, χωρίς δικαίωμα ανανέωσης.
4.
Να οργανώνονται
περιοδικές εκθέσεις στα πλαίσια της μορφωτικής δραστηριότητας του Μουσείου. To ΕΜΣΤ να κάνει ανοιχτές προσκλήσεις ενδιαφέροντος
προκειμένου να κάνει επιλογές.
5.
Στους χώρους του
Μουσείου να μπορούν να λειτουργούν εργαστήρια, όπου παράλληλα θα εκτελούνται
προγράμματα καλλιτεχνικής δημιουργίας από ομάδες καλλιτεχνών και θεωρητικών
επιστημόνων διαφόρων κλάδων. Οι ίδιοι οι χώροι να είναι και εκθεσιακοί
(επισκέψιμοι), όχι μόνο όταν τα έργα έχουν τελειώσει, αλλά και κατά τη διάρκεια
της διαδικασίας της καλλιτεχνικής δημιουργίας και της επιστημονικής μελέτης.
6.
Σε σύνδεση με τα
εργαστήρια να λειτουργούν μικρά αμφιθέατρα για επιστημονική μελέτη και
διδασκαλία, και ένα μεγάλο αμφιθέατρο για τακτικές θεωρητικές συναντήσεις
διεθνούς χαρακτήρα. Η συμμετοχή καλλιτεχνών και θεωρητικών επιστημόνων απ’ όλο
τον κόσμο στα εργαστήρια είναι ανοιχτή, υπό το ίδιο όμως καθεστώς αξιολόγησης
των προτεινόμενων προγραμμάτων.
7.
Τα παραγόμενα έργα,
μετά από το διάστημα που το Μουσείο τα χρησιμοποιεί για την παρουσίαση της
καλλιτεχνικής και επιστημονικής του εργασίας, θα τα διαθέτει υπό προϋποθέσεις
στο ελληνικό Δημόσιο. Η Εθνική Πινακοθήκη είναι το είδος του ιδρύματος που
μπορεί να συμβάλλει στη διαχείρισή τους, όπως και οι περιφερειακές Δημοτικές.
8.
Δημιουργία
διευρυνόμενου σε ενεστώτα χρόνο ηλεκτρονικού αρχείου για το σύνολο, χωρίς
αποκλεισμούς, της καλλιτεχνικής δημιουργίας στη χώρα μας και σύνδεσή του (του
αρχείου) με τα μεγάλα διεθνή ιδρύματα. Δημιουργία επίσης αντίστοιχου αρχείου
διεθνών συνεδρίων και παροχή δυνατότητας online παρακολούθησης
τέτοιου είδους συνεδρίων. Στα εκπαιδευτικά προγράμματα θα μπορεί να προστεθεί
και ένα ιδιαίτερο τμήμα μελέτης παιδαγωγικών και διδακτικών προσεγγίσεων της
καλλιτεχνικής δημιουργίας και της Αισθητικής. Τέλος, εκδόσεις, ηλεκτρονικές
παραγωγές κ.λπ.
9.
Σε όλα τα όργανα
του Μουσείου μπορούν να διορίζονται και αλλοδαποί, εφόσον ζουν μόνιμα στην
Ελλάδα.
10.
Το κτίριο του ΕΜΣΤ
δεν θα πρέπει να έχει μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους, πέραν αυτών που
χρειάζονται για τα σχέδια, τις μελέτες και τα θεωρητικά κείμενα (προς έκδοση)
των προγραμμάτων που έχουν υλοποιηθεί. Αυτά άλλωστε αποτελούν και την
πραγματική περιουσία του Μουσείου.
Στο ερώτημα «τι
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης χρειάζεται η
κοινωνία και η Τέχνη», σίγουρα δεν
ανταποκρίνεται το σημερινό ΕΜΣΤ, Μουσείο κατ όνομα «Εθνικό». Είναι ένας ακόμα
χώρος που λειτουργεί με ιδιωτικά κριτήρια, παρόλο που χρηματοδοτείται και
στηρίζεται από το Δημόσιο χρήμα, δηλαδή από το χρήματα των εργαζομένων
Η
κοινωνία και η Τέχνη χρειάζονται ένα ΕΜΣΤ ανοιχτό στην καλλιτεχνική έρευνα και
δημιουργία, ένα μουσείο προσιτό στους εργαζόμενους, με ελεύθερη πρόσβαση τόσο
των επισκεπτών όσο και της «σύγχρονης» καλλιτεχνικής δημιουργίας σε αυτό.. Μουσείο ,Αγορές έργων, Δωρεές, δράσεις και
δρώμενα, υπηρετούν κατά την πάγια θέση μας την τέχνη ως κοινωνικό αγαθό.
Θέλουμε Μουσείο δωρεάν και ανοιχτό για όλους. ένα μουσείο
ζωντανό που θα συμβάλει στην ανάπτυξη της τέχνης και θα στεγάσει τη σύγχρονη τέχνη, την τέχνη
του Σήμερα.