ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΣ -O "Αφορεσμένος στοχαστής", έργο Κώστα Ευαγγελάτου |
Με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων
από τη γέννηση του Ανδρέα Λασκαράτου, το περιοδικό «Συλλογές», για συλλέκτες
και φιλότεχνους, του Αργύρη Βουρνά δημοσιεύει, στο τεύχος Δεκεμβρίου 2011 που
κυκλοφορεί, ένα σημείωμα με σύντομα βιογραφικά στοιχεία του μεγάλου Κεφαλονίτη
στοχαστή και ποιητή. Αναμφίβολα και με λύπη επισημαίνουμε πως οι εκδηλώσεις και οι αναφορές στο Λασκαράτο
φέτος δεν είχαν ούτε την επίσημη αιγίδα της πολιτείας, ούτε την πανελλήνια
εμβέλεια και αναλυτική επιστημονική ποιότητα που θα άρμοζε στο έργο-παρακαθήκη
και στη μνήμη του …
ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΣ (1811-1901)
200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ
Φέτος συμπληρώθηκαν 200 χρόνια από τη γέννηση ενός
φωτεινού επτανησιακού πνεύματος, του σατυρικού ποιητή, κοινωνικού συγγραφέα και
αγωνιστή της πολιτικής ηθικής Ανδρέα Λασκαράτου. Ο Ανδρέας Λασκαράτος γεννήθηκε
στο χωριό Ριτσάτα στο Ληξούρι της Κεφαλονιάς το 1811, σε μία περίοδο που
τα Επτάνησα περνούσαν από τη Γαλλική στην Αγγλική
κατοχή-προστασία. Γόνος εύπορης οικογένειας γαιοκτημόνων από το γένος των
Τυπάλδων, σπούδασε αρχικά στην Ιόνιο Ακαδημία και μετά νομικά στο Παρίσι και την Πίζα, όμως το επάγγελμα του δικηγόρου το εξάσκησε μόνο
όταν είχε οικονομική ανάγκη. Ήταν παντρεμένος με την Πηνελόπη Κοργιαλένεια,
από επιφανή οικογένεια του νησιού, με την οποία απέκτησε δύο γιους και
εφτά κόρες. Εμπνεόμενος από τα οικογενειακά του βιώματα έγραψε και
αξιόλογα λυρικά ποιήματα.
Έζησε ολόκληρη τη διαδικασία της ένωσης με
την Ελλάδα και μάλιστα αγωνίστηκε σκληρά ενάντια στα πιστεύω των Ριζοσπαστών,
για την κατά τη γνώμη του άνευ όρων παράδοση των Ιονίων Νήσων
στην Ελλάδα, γεγονός που έχει αντίκτυπο στην προσέγγιση της
προσωπικότητας του ακόμη και σήμερα. Διέμεινε κατά τη διάρκεια των ποικίλων
διωγμών του ανά περιόδους στην Κέρκυρα, τη Ζάκυνθο και το Λονδίνο. Πέθανε
στο Αργοστόλι το 1901, όπου διέμενε μετά από όλους τους
διωγμούς που υπέστη και την άρση τελικά του αφορισμού του από την επίσημη
τοπική εκκλησία. Ετάφη στο νεκροταφείο του Δραπάνου.
Το συγγραφικό έργο του και το παράδειγμα ήθους του παραμένει
διαχρονικό έως σήμερα. Όσοι μελετούν το πολυσχιδές αυτό έργο
αντιλαμβάνονται ότι ήταν ένας άνθρωπος που έβλεπε πολύ μπροστά για την εποχή
του και ότι σήμερα σχεδόν όλα, όσα είχε προβλέψει και επιθυμούσε να αλλάξει,
έχουν επαληθευτεί. Υπήρξε έντονα σατιρικός, ιδιαίτερα με την έκδοση της
περίφημης εφημερίδας του «Λύχνος» και σταθερός στις ηθικο-κοινωνικές απόψεις
του, παραδίδοντας έργα που έρχονται σε σύγκρουση με τις αντιλήψεις της εποχής
του, στηλιτεύοντας την υποκρισία της.
Κυριότερα έργα
του είναι:
·
Τα μυστήρια της Κεφαλονιάς
·
Ιδού ο άνθρωπος ή ανθρώπινοι χαρακτήρες
·
Ποιήματα και ανέκδοτα
·
Οι καταδρομές μου εξαιτίας του
«Λύχνου»
·
Απόκριση στον αφορισμό
·
Αυτοβιογραφία
Από τα "Μυστήρια της Κεφαλονιάς" που εκδόθηκαν το 1862, με τα οποία
ο Λασκαράτος καυτηριάζει αυτούς που εκπροσωπούσαν τον Κλήρο και την
πολιτική σκηνή της εποχής του εκμεταλλευόμενοι την αμάθεια του λαού και τα
οποία έγιναν κύρια αιτία του αφορισμού του, παραθέτουμε μία
παράγραφο από την εισαγωγική ΠΡΟΙΔΕΑΣΗ
του συγγραφέα:…Εγώ δεν ημπορώ, εν συνειδήσει, να ναναρίσω την
κοινωνία μας με το ναρκωτικό νανάρισμα των λαοπλάνων, ούτε μήτε να σιωπήσω τα
αποτελέσματα μιάς τέτοιας σατανικής κερδοσκοπίας. Εγώ εξεγναντίας ξεσκεπάζω τα
ελαττώματα της με θάρρος και με εξουσίαν, με όλην εκείνην την εξουσίαν που μου
δίνει η Αλήθεια.
--------